3. Sanayi Şurası Sonuç Bildirgesi

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün’ün 3. Sanayi Şurası’nın kapanışında yaptığı konuşma ve Şura Kararları:

3. Sanayi Şurası’nın kapanışında sizlere hitap etmekten büyük bir memnuniyet duyuyor, hepinizi sevgiyle ve saygıyla selamlıyorum.

Bu kapanış konuşmasında Şura ile ilgili kısa bir değerlendirme yapmak ve alınan bazı önemli kararları sizlerle paylaşmak istiyorum.

Türkiye, bugün oldukça güçlü, dinamik ve rekabetçi bir sanayi sektörüne sahiptir.

Sadece ihracatımızın yüzde 95 oranında sanayi ürünlerinden oluşması bile, sektörün önemini ve gücünü tek başına göstermektedir.

Ancak Türkiye, 2023 yılında dünyanın en büyük 10 ekonomisinden biri olmayı hedeflemektedir.

Böyle bir ekonomik güce ulaşmak için, elbette demokrasiden sosyal hayata, dış politikadan hukuk standartlarına kadar her alanda ilerleme kaydetmek gerekir.

Dünya ülkeleri arasındaki sıralamanızın belirlenmesinde en önemli alanlardan birisi de hiç şüphesiz bilim ve teknolojidir.

Bilgi üretiminin ve bilginin nihai ürünlere dönüşüm sürecinin birlikte kurgulanması büyük önem taşımaktadır.

Biz sanayi üretiminde düşük teknolojiden, orta teknolojiye doğru geçiş yaptık ve bunda büyük bir başarı da sağladık; ancak önümüzdeki 10 yıl içinde yüksek teknolojiye doğru geçişi de başarmamız gerekiyor.

İşte Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı olarak bizim çalışmalarımızın değeri burada ortaya çıkmaktadır.

Özellikle son birkaç yıldır, sanayi ve sektör politikalarına getirdiğimiz stratejik yaklaşımların ve kurduğumuz bütün altyapıların meyvelerini artık toplama zamanı gelmiştir.

Devlet, artık sanayiciye uzak değildir. Tam aksine, sanayicimizle aynı hedefe kilitlenmiş, el ele vermiş bir devlet mevcuttur.

Ülkemizin sanayi politikaları açısından belki de en umut verici gelişme, işte bu birliktelik duygusudur, devletle sanayici arasındaki kader ortaklığıdır.

Elbette yapmamız gereken, geliştirmemiz veya değiştirmemiz gereken birçok konu bulunuyor.

Bunların başında da üniversite-sanayi işbirliğini çok daha güçlü bir şekilde tesis etmek geliyor.

Yine iş ve yatırım ortamını sanayicimiz lehine geliştirmek gerekiyor.

Özellikle teşvik ve destek mevzuatını güven esaslı bir şekilde kolaylaştırmamız gerektiğini düşünüyorum.

Zira bu konularda hazırlanan mevzuat, eskiden kalma alışkanlıklar neticesinde hep suiistimali önleme düşüncesiyle hazırlanıyor.

Ancak böyle yaptığınız zaman birkaç kişi konuyu suiistimal edecek diye, diğer herkesi de mağdur etmiş oluyorsunuz.

Yine teşvik ve destek mekanizmalarında artık öncelikli alanlarımızı net bir şekilde belirlememiz gerekiyor.

Türkiye, yüzde 9 oranında işsizliği olan, ancak yine de sanayicinin ihtiyaç duyduğu elemanları bulmakta zorlandığı bir ülkedir.

Bu nedenle, işgücü arzını sanayicimizin ihtiyaçlarına uygun bir şekilde revize etmek gerekiyor.

Şu önemli konunun da üzerinde durmak istiyorum: Biz sanayicilerimizin ülkemizde yapacakları yatırımlara odaklanmış durumdayız.

Ancak sanayicilerimizin yurtdışına yapacakları yatırımlara, özellikle yapacakları satın almalara da destek olmamız gerektiğini düşünüyoruz.

Değerli Dostlarım,

3. Sanayi Şurası, benim burada dikkat çektiğim konuların ve diğer birçok önemli konunun tartışılmasına ve bu konularda çözüm önerileri gelişmesine zemin hazırlamıştır.

Şura, bizi 2023 yılına taşıyacak sanayi politikalarımızın oluşmasına büyük katkı sağlayacaktır.

Sayın Başbakanımızın da katılımıyla açılışını gerçekleştirdiğimiz 3. Sanayi Şurası, gerçekten de son derce verimli, faydalı, ufuk açıcı konuşmalara, tartışmalara, sunumlara sahne oldu. 

Hemen açılış sonrasında gerçekleştirdiğimiz Bakanlar oturumu, sanayi politikalarının hedefe ulaşması için, diğer alanlardaki politikalarla uyum içinde olması gerektiğinin güzel bir özeti olmuştur.

Bu oturumda, Denizcilik, Haberleşme ve Ulaştırma Bakanımız, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız ile Çevre ve Şehircilik Bakanımız, çok değerli bilgileri, çalışmaları bizlerle paylaştılar.

Şura çalışmalarında, kamu, özel sektör, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarından 265 Şura Üyesi ve yaklaşık 1600 katılımcı yer aldı.

6 konu başlığı altında gerçekleştirilen oturumlarda 43 bilimsel tebliğ sunuldu.

Şimdi 3. Sanayi şurası çalışmaları kapsamında alınan tavsiye kararlardan bazılarını sizlerle paylaşmak istiyorum.

“Bilimsel ve Teknolojik Gelişim, Ar-Ge ve İnovasyon” alanına yönelik olarak;

·      Yurtdışında doktorasını tamamlamış ve Türkiye’nin belirlediği öncelikli alanlarda sanayi tecrübesi olan araştırmacıların Türkiye’ye getirilmesi için gerekli desteğin devlet tarafından verilmesi,

·      İleri teknoloji alanlarında ürünlerin teknoloji detaylarının çıkarılması ve bu bilgilerin offset uygulamalarına dahil edilmesi,

·      Üniversitelerdeki araştırma merkezleri ile özel sektör Ar-Ge merkezlerinin beraber hareket edebileceği bir mekanizmanın geliştirilmesi,

·      Girişimciliğin geliştirilmesi için eğitimin ilkokuldan başlatılması, bu konuda Milli Eğitim Bakanlığı ve Gençlik ve Spor Bakanlığı ile koordinasyon halinde çalışılması gibi kararlar alınmıştır.

“Kamu Destekleri, Etkileri, İzlenmesi ve Değerlendirilmesi” alanına yönelik olarak;

·      Devlet desteklerinin tek bir platformda izlenmesi için kamu, özel sektör ve STK işbirliğinde bir koordinasyon modelinin oluşturulması,

·      Devlet desteklerinde, istihdam sağlayan veya yüksek katma değerli sektörlere göre öncelik verilmesi,

·      Üniversitelerde temel bilimler konusunda çalışmaları destekleyici yeni teşvik mekanizmalarının oluşturulması,

·      Yatırım ihtiyaçlarını ve imkanlarını gösteren bir yatırım haritasının oluşturulması ve güncel tutulması,

·      Yatırım teşviklerindeki alt sınırların KOBİ’ler lehine düşürülmesi şeklinde kararlar alınmıştır.

“Sanayide Sürdürülebilir Üretim” alanına yönelik olarak;

·         Temiz üretim uygulama ve teknolojilerin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasına yönelik finansal mekanizmalar oluşturulması,

·         Eko-endüstriyel park, endüstriyel simbiyoz gibi uygulamaların yaygınlaşmasına ve mevcut OSB’lerin yeşil OSB’ye dönüştürülmesine yönelik yeni teşvikler sağlanması,

·         Belirlenmiş stratejik doğal kaynak ve hammaddelerin işlenmiş ürün olarak ihracatının desteklenmesi,

·         Dördüncü nesil otomasyona, hassas makine imalatına, endüstriyel yazılım teknolojilerine vb. alanlara yönelik yeni teşvik sistemlerinin oluşturulması,

·         Kamu alımlarında yeşil satın alma yönünde uygulamaların artırılması gibi kararlar alınmıştır.

“Sanayide İnsan Kaynakları ve İstihdam” alanına yönelik olarak;

·         Ülkemizin meslek haritalarının oluşturulması ve bu çerçevede istihdam politikalarının belirlenmesi,

·         Eğitim sisteminin bilişim, biyoteknoloji, nanoteknoloji, ileri malzeme, genetik, mekatronik, robotik, yapay zeka, hava, uzay ve savunma teknolojileri, organik tarım, yenilenebilir enerji, yeşil teknolojiler, nükleer teknoloji gibi geleceğin fırsat alanlarına adapte edilmesi,

·         Girişimciliği desteklemek üzere girişimci adaylarına danışmanlık sağlanması, girişimciler için deneyimlerin ve sorunların paylaşılabileceği ağ gruplarının oluşturulması,

·         Eğitim sisteminde mesleki eğitimin rolünün artırılması ve mesleki eğitimin toplumdaki imajının güçlendirilmesi,

·         Lisansüstü tezlerin sanayi sektörüne yönelik ve işbirliği içinde hazırlanmasının teşvik edilmesi; bu alandaki ihtiyaçların sanayi kuruluşlarından bilim kuruluşlarına aktarılması şeklinde tavsiye kararları alınmıştır.

“Sanayi Yatırım Bölgeleri ve Kümelenme” alanına yönelik olarak;

·         Üniversitelerin kümelenme faaliyetlerinde aktif rol alması amacıyla bazı yasal düzenlemeler gerçekleştirilmesi,

·         Sanayi Yatırım Bölgelerinin kümelenme faaliyetlerinde etkin bir şekilde rol alması için destekleyici ve teşvik edici bir yapı oluşturulması,

·         Küme kolaylaştırıcıları ve uzmanlarının yetiştirilmesi için Kümelenme Akademisinin kurulması ve faaliyete geçirilmesi gibi kararlar alınmıştır.

Son başlığımız olan “
Sanayi Politikaları ve Uluslararası Rekabet” alanına yönelik olarak;

·         Türkiye’nin uluslararası rekabette öne çıkabileceği güçlü sektörlerin teşvik edilmesi ve desteklenmesi,

·         KOBİ’lerin inovasyon kapasitelerinin artırılması

·         Biyoteknoloji, nanoteknoloji gibi kilit öneme sahip teknolojilerin sanayide kullanımının teşvik edilmesi,

·         İleri teknoloji gerektiren ürün ve/veya parçaların üretiminde kamu-özel sektör işbirliğinin artırılması gibi kararlar alınmıştır.

Şura üyeleri tarafından alınan ve burada çok az bir kısmını paylaşabildiğimiz bu kararlar, ülkemizin önümüzdeki süreçte izleyeceği yol haritasına ışık tutacaktır.

Biz aslında geçmişte çok güçlü bir bilim medeniyetine, dünyada bilime ve teknolojiye yön veren bir medeniyete sahiptik.

Geçmişi yeniden keşfetmemiz ve yeniden dünyada lider ülkelerden biri haline gelmemiz, işte bu tür çalışmalarla mümkün olacaktır.

Türkiye, gelişmiş sanayisi, tarihi birikimi, stratejik konumu, genç ve dinamik nüfusuyla 2023 hedeflerine ulaşabilecek potansiyele sahiptir.

Konuşmamın sonunda, 3. Sanayi Şurası çalışmalarına katkı sağlayan herkese teşekkür ediyorum.

Şura kararlarının hepimiz için hayırlı olmasını diliyor, sizleri sevgiyle ve saygıyla selamlıyorum.